Geskiedenis

Huis Nico Malan

Ons koshuis is vernoem na Dr. Johannes Nicholas Malan, bekend as Nico Malan. ‘n Vernaamde politikus in die mid-1900’s en was vanaf 1960 tot 1970 administrateur van die Kaap Provinsie. Hoër Landbouskool Boland is uniek in die opsig dat al sy leerlinge in een koshuis, Huis Nico Malan, tuisgaan. As eerste superintendent in die koshuis is mnr. S.M. Olivier in 1961 aangestel. Sy vrou, mev. Kotie Olivier, was die eerste hoofmatrone.

In 1964 neem Mnr. C.F. du Plessis by hom oor. Tot en met sy aftrede in 1990, was Mnr. Du Plessis ‘n prominente figuur in die lewens van baie Bolanders. Mnr. du Plessis is opgevolg deur mnre. Arend de Waal (1990 – 1996); Theuns van Schoor (1996 – 1999); Stephanus Potgieter (2000 – 2001); Ben Greyling (2002 – 2017); Johan Moolman (2018 – 2021); en Danie Erasmus (2021 – hede). Op 22 Januarie 2000 word ‘n nuut aangeboude graad 8 koshuis deur die destydse minister van onderwys, Helen Zille, ingehuldig. ‘n Totaal van 66 graad 8 seuns kon hier gehuisves word. Hierdie koshuis vorm steeds deel van die senior koshuis en staan dus ook bekend as die graad 8 koshuis van Huis Nico Malan. Die huisvaders van die graad 8 koshuis sedert 2000 is as volg: Johan Marais (2000 – 2001); Dries van Zyl (2001 – 2005); Frikkie van Zyl (2006 – 2010); en Len Conradie (2010 tot hede).

In 2023 word die bestuur van Huis Nico Malan verder verdeel om ‘n senior koshuis (gr.11 en 12) en junior koshuis (gr. 9 en 10) te vorm. Die koshuisvaders vir hierdie seuns is onderskeidelik Danie Erasmus (senior koshuis) en John-Henry Hickman (junior koshuis). Huidiglik word dieselfde bestuursstruktuur gehandhaaf met Len Conradie as graad 8-koshuisvader, Johan van der Merwe (junior koshuisvader) en John-Henry Hickman (senior koshuisvader).

Aanvanklik het Huis Nico Malan plek vir slegs 120 leerders gehad. Hiermee saam was die kombuis ook ingerig om 120 leerlinge te bedien. Reeds sedert 1961, toe ouers aansoek vir hul seuns gedoen het vir die nuwe skool, kon al die aansoekers nie geakkommodeer word nie. Op 22 Januarie 1962 het die skool begin met ‘n leerlingtal van 125. Op daardie stadium het die skool slegs standerds 6, 7 en 9 aangebied.

In 1963 is die koshuis vergroot om 200 seuns te akkommodeer. Met die vergroting van die koshuis, is die warmwatersisteem nie in verhouding vergroot nie. Deur al die jare was dit ‘n tekortkoming tot in 1980 toe die Departement van Onderwys, tydens die algehele opknapping van al die geboue, ook die warmwatersisteem opgradeer het. In 1963 het klasse ook hierdie jaar deurlopend geword, dit wil sê standerd 6-10. Die skool en koshuis se leerlingtal bly stabiel tot aan die einde van 1966 toe die koshuis weer vergroot is. Vanaf Januarie 1967 kon 220 leerlinge in Huis Nico Malan gehuisves word. Saam met die aanbou van addisionele slaapkamers is ‘n studiesaal ook aangebring bo-op die verkleekamer wat vandag deel van die gimnasium is. In 2021 is die studiesaal in ses vier-man kamers om ‘n bykomende 24 seuns te akkommodeer.

In 2022 is ‘n addisionele vleul by die graad 8 koshuis voltooi en in 2023 ingehuldig deur mnr. Naas van der Merwe (matriek 1966) seun van Hoër Landbouskool Boland se eerste skoolhoof, mnr. Vonk van der Merwe. Die nuwe vleuel kan 56 seuns kan akkommodeer wat die graad 8 inname tot 86 leerders vergroot. Net soos in sy stigtingsjaar word al Boland Landbou se seuns steeds gehuisves onder een vaandel, Huis Nico Malan, wat dit een van die grootste enkel-koshuise in Suid-Afrika maak.